Oorlog is erfelijk, speech Valthermond 4 mei 2024

Beste mensen,

Vanavond zijn wij hier bijeengekomen om
met elkaar 2 minuten stil te zijn .Aan mij, als raadslid van de
gemeente Borger- Odoorn, de eer om samen met u de
slachtoffers van de 2e Wereldoorlog te herdenken en kort
stil te staan bij de waan van de dag. We noemen het ook wel
bezinning. Het is goed maar ook nodig dat we dit ook de
komende jaren met elkaar blijven doen. Volgend jaar vieren
we immers 80 jaar bevrijding. 80 jaar leven in vrijheid!!

Voor ons zo vanzelfsprekend maar helaas herinnerde de
dood van Aleksej Nevalny mij er onlangs aan dat leven in
een vrij democratisch land helemaal niet vanzelf sprekend
is. Het is iets om trots op te zijn en laten we samen de
verantwoording nemen om vreedzaam samen te leven, Juist
nu de dreiging van oorlog actueler is dan ooit.
Laatst luisterde ik naar een podcast met de titel Oorlog is
erfelijk. De titel heeft mij niet losgelaten en ik stelde mijzelf
de vraag . Is oorlog daadwerkelijk erfelijk?????

De oorlogswonden helen nooit, de opgelopen trauma’s zijn
bepalend voor het leven. De verhalen die geven we door, al
generaties lang. Zo blijft oorlog een onderdeel van ons
bestaan.
Een ieder hier vanavond aanwezig heeft zo zijn
herinneringen aan de oorlogsverhalen binnen de eigen
familie. Dat maakt dat wij hier vanavond bijeen staan al
generaties lang. In de hoop dat wij er van leren. Want oorlog
nooit meer !

Oorlog nooit meer! Die woorden sprak ik vorig jaar uit bij de
herdenking in Valthe. We stonden toen samen stil bij de
meer dan 15 landen die op dat moment met elkaar in Oorlog
waren. Samen hadden we de stille hoop dat er dit jaar geen
oorlogen meer zouden zijn.
Maar de realiteit is helaas anders. Op dit moment zijn er nog
steeds 12 landen officieel in oorlog. En voor het eerst zijn
meer dan 100 miljoen mensen op de vlucht voor oorlog en
geweld.
We praten er liever niet over, kijken weg of geven een
ongezouten mening. We noemen het ook wel polarisatie.
Letterlijk vertaalt; het versterken van tegenstellingen tussen
partijen of bevolkingsgroepen.

Maar juist in tijden van oorlog, onbegrip of spanningen is het
van belang om met elkaar in gesprek te blijven, elkaar te
benaderen, proberen elkaar te begrijpen en bovenal er voor
elkaar te zijn. Respect voor elkaars verschillen is een groot
goed. Het doorgeven van goede eigenschappen is vaak ook erfelijk,
en dat brengt ons juist vanavond ook weer samen.

Graag uw bijzondere aandacht voor de kleinzoon van verzetsheld
Roelof Tuin. Roelof Tuin jr heeft samen met zijn vrouw Helien
Tuin de afgelopen 10 jaar de 4 mei herdenking hier bij het
monument in Valthermond vorm gegeven. Waarvoor een
woord van dank en een grote blijk van waardering namens de
Gemeente Borger- Odoorn. Roelof en Helien hebben er ook
voor gezorgd dat het monument en de gedenkplaats in ere
zijn hersteld. Deze plaats bied ons de mogelijkheid om ook in
de toekomst, te blijven herdenken.

Want de alsmaar toenemende spanningen in de wereld zijn
niet van gisteren maar juist van vandaag. Het is de bittere
realiteit dat de wereld momenteel op zeer gespannen voet
naar elkaar kijkt, en de dreigingen voelbaar zijn. De dagelijkse
beelden die onze woonkamers binnenkomen die raken mij
diep. Wij hebben niet geleerd! Oorlog is er nog steeds en de
redenen vaak zo onbegrijpelijk. Verschillen in geloof en
opvattingen rechtvaardigen nimmer het brute oorlogsgeweld.

Wanneer u straks naar huis toe loopt, wil ik u graag iets
meegeven; kijk eens wat vaker naar elkaar om en laat
verschillen bestaan. Het maakt onze wereld juist zo mooi.

Vorig jaar was het thema ‘Nooit meer oorlog’ en dit jaar
‘Vrijheid vertelt: de opmaak naar 80 jaar vrijheid’. Dit thema
benadrukt de littekens van de 2e Wereldoorlog, vooral
zichtbaar in families die dierbaren hebben verloren. De vraag
is, heb aandacht voor de impact die de oorlog heeft gehad en
nog steeds heeft, niet alleen in Nederland maar ook
wereldwijd.
Het is een tijd om te herdenken en te vieren, en om stil te
staan bij de waarde van vrijheid en democratie. Voor nu en in
de toekomst. En ja, oorlog is helaas erfelijk.

Dan nu een kort gedicht
Vrede
Vrijheid is alles wat ik wil
Reden genoeg en niets te veel
Elke dag het liefst
Dat zou fijn zijn zonder verdriet
Even gelijk zijn net als iedereen